KASTAMONU MUTFAĞI
Fahri ÖZBEK
Kent Tarihi Müzesi
Fotoğraflar : Fahri ÖZBEK

İnsanın belki de en önemli buluşudur “pişirme”. Pişirme yöntemi ile başlayan beslenme kültürü insanlık tarihine koşut devam eder. Sadece kabın içinde pişen yemek değildir. O yemekliğin elde edilişi, hazırlanışı, hazırlık esnasında kullanılan eşyaların toplamıdır.

Bu toplama; yemek yenilen mekanların inşa ve düzenlemesini de katarsanız içerik olarak hayli uzun bir liste karşınıza çıkacaktır. Kastamonu İli tarihsel süreç içinde gerek antik dönem ve gerekse Türk-İslam dönemlerinde geniş bir coğrafi parçayı kapsayan sınırları ile sürekli eyalet merkezi olmuştur. Bu merkezilik mutfak kültürüne de yansımıştır. Bölgenin orman örtüsü, madenleri bu kültürün yükselmesini ve özel hale gelmesini sağlayan avantaj olarak görülebilir. Kastamonu’yu bu gün ki sınırları içerisinde değerlendirmek yanlış olur.

Trabzon-Kocaeli-Ankara üçgenini kapsayan eyalet sınırları içerisinde Bolu, Zonguldak, Çankırı, Sinop illerini içine alan bir coğrafyanın özetidir aslında Kastamonu Mutfağı. Sayıları 80’i bulan el sanatları ve bu sanatların kendi içindeki zengin yapısı Kastamonu’nun tüm kültürel unsurlarını besleyen en ana etkendir. Özellikle bakırcılık önem arz eder.

Kastamonu Mutfağı’nı anlatmaya başlamadan önce bir başka konuya daha değinmek gerekiyor. Yukarıda da anlatılan tarihsel süreç (ki M.Ö 7000 den başlar) içinde hep eyalet ve yönetim merkezi olan Kastamonu; yönetici sınıfın taşıdığı kültürel öğeleri kendi anlayışı içinde eritip özgün bir örnek olarak ortaya çıkarmıştır. Bu anlayış Kastamonu konaklarında kendini gösterir. Birinin cephe özelliği bir diğerine benzemeyecek şekilde inşa edilmişlerdir. Bu inşa anlayışı coğrafi eğime, komşuya saygı ile başlar. Bu farklılıklar mimari sentezlerle uç noktalara taşınır. Fransız-Alman- mimari ekolleri kendine özgü Osmanlı mimarisi yaratmada araç olur. Merkezde sayıları 533 olan konaklarda mutfak en önemli yere sahiptir. İşlev olarak gününün fonksiyonel özelliklerini içerisinde barındırır. 1970’li yıllara kadar ataerkil aile yapısının sürdüğü Kastamonu’da mutfak örgütlenmesi de kalabalık aile bireylerine hizmet verecek şekilde tasarlanmıştır. Kent merkezi kırsal alışkanlıkları da barındıran ama kendine has bir incelik ile farklılaşan “küçük bir lokanta” çeşitliliğini ortaya çıkarır. Konak yapısı içerisinde adeta küçük bir lokanta işlevi gören mutfak-kiler ihtiyaçlarının büyükçe bir bölümü de ev hanımını tarafından mevsimsel olarak imal ve tedarik edilmesi ev hanımı içinde ağır bir yük oluşturur. Mutfakta ev hanımlarının üstünde oluşan bu yük artık bir gelenek halini almış “pastırmalı ekmek” günleri ile mola bulur.İş bilir ailelerin kendi hazırladıkları böyle bir imkan yoksa ticari olarak satılan çemensiz pastırma-soğan ile yapılan iç malzeme mahalle fırınlarında hane adedi kadar veya davet edilmiş misafirlerde varsa onları da hesaba katan adette yaptırılarak evin beyi tarafından “sini”lerle taşınır. Cumartesi-Pazar günleri koltuğunun altında Kastamonu baskısı sofra bezi ile “çıkılanmış sini” taşıyanları görürseniz bilin ki pastırmalı ekmek taşınmaktadır. 1970’li yıllardan itibaren kent merkezini saran “apartman”lar görkemli mutfak dönemini de kapatmıştır. Ahşap konaklarda da ilk vazgeçilen mutfak’ta yer alan ocaklar olmuştur.

Sarp bir dağ başında sizi sofrasına davet bir çoban’ın hemen oracıkta imal ettiği kızılcık şişleri ile yaptığı “şiş-ızgara” bu coğrafyanın pişirme ile aşinalığını size bir sır gibi fısıldayacaktır.

Çok yakın zamana kadar “ocakta” ki ateş söndürülmeden küllenir ertesi sabah ocaktaki közler uykudan uyandırılıp yeniden alevlendirilirdi. Her gün yeniden ocak yakılması ise hoş karşılanmazdı. “Bir kibrit yüzünden adam karısını boşamış” bir özdeyiş’ten ziyade büyükler tarafından bir nasihat olarak kulaklara küpe edilirdi.

Kırsal kesimde ocak sabah çorbasını pişirmekle güne başlar başlar, ekmek ,ısıtma, ısınma işlevlerini de birlikte sürdürerek közler küllenene kadar aralıksız hizmet verir. Tabii o tadımsız “külçöreği”ni pişirmek üzere. Kent merkezine gelindiğinde ocak-fırın birlikteliği başlar. Kent yaşamı biraz daha rafine olduğundan mekan işlevselliği de ön plana çıkar. Bazı konaklarda “ocak”, “fırın” birlikte olarak yapılmıştır. Ön bölüm ocak olarak kullanılırken gerektiğinde ocak duvarına açılmış fırın üretim için hazır bekler. Çeşitli ekmekler üretildiği gibi leziz yemeklerde bu fırınlarda pişirilirdi.

“Modern Batılı yemek tarzının kökenini, beslenme biçimi ve gıdalarla ilgili yeni fikirlerin ortaya çıktığı 17. yüzyılda bulmak mümkün.”1 Kastamonu Modern Batılı yemek tarzından çok daha önce “sofrayı düzmüştü” Orta Karadeniz Bölgesinin en zengin Bakır yataklarına sahip Küre’nin 68 km.güneyinde bulunan Kastamonu, Küre’den çıkarılan bakır’ın işlendiği en önemli kültür ve ticaret kentlerinden bir başkasını oluşturmaktaydı. Yazılı belgelerin eksikliği yüzünden bakırcı ve kazancıların oluşturduğu iş kolunun ortaçağdan beri üretim yapıp yapmadıklarını şimdilik kesin olarak bilemiyoruz. Ancak çok büyük bir ihtimalle Beylikler döneminden beri üretim yapıldığı bilinen Küre yataklarından elde edilen bakırın bir kısmı, Kastamonu’da bulunan atölyelerde işlenmiş olmalıdır. 1568 yılında Kastamonu ve Küre kadılarına gönderilen bir fermanda özetle şunlar yazılıdır:

“……. İran tarafından 400-500 tüccarın gelip büyük miktarda bakır satın aldıkları haber alınmakta, hiçbir kimseye bir dirhem bakır verilmemesi…” emir edilmiştir2
Kastamonu’nun Küre (Küre-i nühas = Bakır küresi) ilçesinin dünya bakır rezervi bakımından önemli bir paya sahip olması, antik dönemden günümüze kadar rantabl olarak hala işletiliyor olması mutfak zenginliği açısından bahse değer bir noktadır. Bakır’dan üretilip kullanılan eşya çeşitliliği haklı olarak ayrı bir ün kazandırır ve Kastamonu’yu ayrı bir yere konulmasını gerektirir. Mutfakta yemek pişirme esnasında kullanılan hemen, hemen bütün eşyalar bakırdır. Söz buraya gelmişken Kastamonu mutfağındaki eşyaları kısaca tanımlamak yerinde olacaktır.

MUTFAK EŞYASI
Mutfakta kullanılan eşyaları üretildiği metaryale göre sınıflandırırsak;

Bakır Eşya :

Tencereler (Kuzu tenceresi, Helva tenceresi, Yemek tenceresi), Sahanlar( düz, kapaklı, kayık), Taslar (Çorba tasları, hoşaf tasları), Tavalar( Yağ tavaları,Süt tavaları,kızartma tavaları) Tepsi, Sini, Kazan, Ibrık, Bakraç(Süt bakracı,yoğurt bakracı)Güğüm, Kevgir, Süzgeç, Maşrapa, Sürahi, Sefertası, Kepçe, Cezve, Sürahi

Demir Eşya :
Saçayak, eğsiran, ocak demiri, maşa, üçayak, şiş, ızgara, satır

Saç Eşyalar :
Soba, ateş küreği, ekmek sac’ı, yağ ve pekmez tenekeleri, yemek sobası( kuzine) mangal, kahve tavası

Pirinç Eşyalar:
Havanlar, kahve ve biber değirmenleri

Cam Eşyalar :
Sürahiler, su bardakları, tabaklar, kavanoz ve şişeler

Çinko Eşyalar:
Yemek tabakları, kupalar, kaseler, tencere ve cezveler

Ağaç Eşyalar:
Yaslığaç, oklağaç, hamur teknesi, bişleğeç, el yaslığaçı, et tahtası (künde) yayık ve fişeği, ağaç kaşıklar, kaşıklık, yemek tablası(sofra) dibek, seleler, sepetler, sarımsak döğeci, çalmaçlar(süt ve su) güvlekler(yağ,yoğurt güvleği) çeşitli kutular, rendeler, kürsü, sini, kahve soğutacağı, tuzluk-biberlik, dodul,

Toprak Eşyalar:
Caba, (yemek-güveç-ekmek cabaları) kulplular ( yoğurt,pekmez kulplusu) küpler, çömçüler, su testileri, çanaklar, çölemenler

Mutfak avadanlıklarını daha da çeşitlendirmek mümkün. Ancak bunların yüzyılların deneysel birikimi olarak Türk mutfağında kullanılan eşyalar olduğunu ve sadece yöresel olarak işlevi aynı olmasına rağmen farklı adlar aldığını göz ardı etmemek gerekiyor. Sadece bakır ve ahşap eşyalarda özgün bir tarz olduğunu tespit etmekte yerinde olur.

Coğrafyasını en iyi şekilde kullanan Kastamonu mutfağı yöresinde yetişen meyve-yabani bitkiler ile de var olan doğal lezzeti artırmanın yolunu bulmuştur.
Kendine has bir sentez elde etmiş Kastamonu bu gün “organik” başlığı altında toplanan bir çok ürünü zaten mutfağında kullana gelmiştir. Bulunduğu coğrafyada yüzyılların birikimi ile elde ettiği her türkü ürünü kullanır Kastamonu mutfağı. Bunu somut olarak örnekleyecek olursak “mantar zehirlenmesi”nin olmadığı nadir illerden biridir. “mancar, kedi cırnağı, kıvırşık” otları mis gibi ekmek olup gelen sofra 51 ekmek çeşidi ile bir zenginlik kazanır. Kastamonu’lu “çorba” zenginidir. Ahmet GÖKOĞLU“birbirinden tamamen ayrı olan 38 çorba çeşidi” ni” tespitini yapar.

KASTAMONU ÇORBALARI

I- TARHANA ÇORBALARI
A- Sade Tarhana
B- Kızılcıklı Tarhana
C- Ekşili Tarhana
D- İri Tarhana
E- Süt Tarhanası
F- Ak Tarhana
G- Su Tarhanası
H- Pancarlı Tarhana

2- BULGUR ÇORBALARI
A- Sade Bulgur Çorbası
B- Sütlü Bulgur Çorbası
C- Yoğurtlu Bulgur Çorbası
D- Mercimekli Bulgur Çorbası
E- Anakız Çorbası
F- Çakır Çorba
G- Mısır Bulguru Çorbası
H- Yarma Çorbası
İ- İri Çorba

3- PİRİNÇ ÇORBALARI
A- Sade Pirinç Çorbası
B- Sütlü Pirinç Çorbası
C- Yoğurtlu Pirinç Çorbası
D- Mercimekli Pirinç Çorbası
4- Terbiyeli Çorba
5- Ecevit Çorbası
6- Toyga Çorba
7- Yayla Çorba
8- Arpa Yarması Çorbası (Göce-Ak dene ÇORBASI)
9- Mercimek Çorbaları
A- Sade Mercimek Çorbası
B- Pirinçli Çorba
10- Keşkek Çorbaları,Gögle Çorbası, Buğday Çorbası, Mısır Keşkeği Çorbası
11- Aşure Çorbası
12- Bulamaç Çorbaları
A- Sade Bulamaç Çorbası
B- Pirinçli Çorba
C- Mercimekli Çorba
D- Un Çorbası-Yumuşak Çorba-Şaştım Çorbası
13- Ekşili Bulamaç Çorbası
14- Ekşi Çorba
15- Mısır Bulamacı( Mısır unu Çorbası – Malak Çorbası)
16- Nişasta Bulamacı
17- Ovmaç Çorbası
A- Sade Ovmaç Çorbası
B- Pirinçli Çorba
18- Miyane Çorbası
A- Kavurma Çorbası
B- Un Kavurma Çorbası
19- Tatar Çorbaları
- Kesme, Hamur, Mercimekli Hamur, Mangır Çorbası
20- Makarna Çorbaları
- Sarımsaklı – Mercimekli Hamur Çorbaları
21- Erişte Çorbası
22- Tutmaç Çorbaları (Sade- Mercimekli-Pirinçli-Yayım-Sütlü )
23 – Ekmek Çorbası
24 – İrmik Çorbası
25 – Düğün Çorbası
26 – Şehriye Çorbası
27- İşkembe Çorbası
28 – Baş Çorbası
29- Tepsi Çorbası
30- Balık Çorbası
31- Patates Çorbası
32- Sebze Çorbası
33- Kestane Çorbası
34- Fasulye Çorbası
35- Fasulye – Siyaz Çorbası
36- Gülü Çorbası
37- Mantar Çorbası
38- Haşul Çorbası

Kendine has kokusu ile “üryani” (ki ala erik olarak bilinen erik çeşidinin kabuklarının soyulması ile elde edilir.) eriği komposto tasında arz-ı endam eder “sufra’ya”
Sanılır ki en güzel pastırma yalnızaca Kayseri’de, en iyi sucuk da bir tek Afyon’da yapılır”

Halen geleneksel olarak üretilen Kastamonu “basduma”sı için özellikle genç dana-düğe seçilir. Kemiklerinden ayrılan etler tuzlanır ve istif halinde tuzun kavurucu etkisi ile pişinceye kadar tuzda bırakılır. Daha sonra bol su ile yıkanıp “kakaç” hale gelmiş olan etler “yelleme’ye” bırakılır. Bu etin içinde kalan suyun kurumasını sağlar. Kıvamına gelen “kakaç” parçalar çemenlenerek bir süre daha “yel”(rüzgar)de bırakılır. Kıvamını bulan basduma yazının başında belirttiğimiz gibi ekmeklik olarak ta tüketilir ki bu basduma çemensiz olur.En önemli ve altı çizilmesi gereken şey pastırma hazırlanırken hiçbir katkı maddesinin kullanılmıyor olmasıdır.

Pastırmalı ekmek malzemesi hazırlanırken 100 gr. Pastırma düşünülmüşse o kadar da ince kıyılmış çiğ soğan kullanılır. Soğanla oluşan “harç” iç malzemeye kimyon, kırmızı biber, karabiber ilave edilip açılan yufka içinde pişirilir. Pastırma sezonu kapatırken “püryan” kebabı yetişir Kastamonulunun imdadına. Özellikle Taşköprü İlçesinde enfes Kuyu Kebabı(Biran-püryan) halen yapıla gelmektedir. Saat 12’de açılan kuyularda pişen kebaplar için fazla geç kalmamalısınız.Saatlerin 12.45, 13.00 ü gösterdiğinde kebaplar çoktan tüketilmiştir.Etli ekmeği, hep Konya etli ekmeği ile karıştırılır.Ancak hem yapım hemde nefaset yönünden farkını ortaya koyar Kastamonu Etli ekmeği. Ekmekte kullanılan sinirsiz et satır ile kıyma kıvamına ulaşıncaya kadar kesilir. Bu usulde ekmeği Daday ilçesinde yiyebilmek mümkündür.

Tüm dünyanın bildiği ve ustalığında birleştiği Hacı Bekir ürünlerinin ilk ustası ve müssesesinin kurucusu Hacı BEKİR’de Kastamonu’nun Araç ilçesindendir. Osmanlı döneminde, Top kapı Sarayı avlusunda Yeniçerilerin aylıkları (ulûfeleri) dağıtıldıktan sonra, sadrazam ve divan-ı hümayun üyelerine de tabaklar içinde akide şekeri sunuluyordu.

Saray helvahanesinde üretilen bu şeker ikramının özel bir önemi vardı.Akide dağıtılması, Yeniçerilerin şikayeti olmadığı anlamına geliyordu.Akide;sözlükte bir şeye yürekten inanış bağlanış,anlamında kelimedir."

Tabii bir yudum kahveye 40 yıl hatır ile tuz ekmek hakkı’nı yükleyerek dayanışma ve birliktelik ruhunu pekiştiren bu toplum şekeri de bundan ayıramazdı herhalde.
Size ikram edilen akide şeker aynı zamanda sizin ikram edene bağlılığınızı da ifade etmektedir.

Yüzyıllardır Türk mutfağında olan kaba lokum diyebileceğimiz ürünler vardı. Kıymetli hemşehrimiz Hacı Bekir tarafından bugün ki nefaset ve tad ile güllü, portakallı, limonlu,
sakızlı, tarçınlı akide, lokum imalatını gerçekleştirmiş ve dünyaya tanıtmıştır.

HACI BEKİR
Şekerciliğin Türkiye'de yaygınlık kazanmasında, Türk şekerlemelerinin yurtdışında tanıtılmasında önemli hizmetleri geçen şekerci aile. Ailenin kurucusu olarak kabul edilen Bekir Efendi (ü.18- 19.yy), küçük yaşta Kastamonu'nun Araç ilçesinden İstanbul'a geldi. Bir süre Hamidiye Medresesinde okudu. Daha sonra bir şekercinin yanında çıraklık yaptı. Biriktirdiği parayla 1777'de Bahçekapı'da bir şekerci dükkanı açtı. Önceleri "Araçlı Şekerci" olarak anılırken, hacca gittikten sonra Hacı Bekir olarak tanınmaya başladı. Bahçekapı'daki dükkânında kullandığı malzemenin kalitesi ve ürünlerinin temizliğiyle dikkati çeken Hacı Bekir,Araç'tan getirdiği kişileri çalıştırarak bu sanatın hemşerileri arasında yayılmasını sağladı. Bu arada saray şekerci başısı unvanını aldı. Saray’da ve İstanbul'da lokum ve akidenin daha önceleri de yapılmasına karşın, lezzet ve kalite yönünden daha üstün özellikler taşıyan Hacı Bekir ürünleri kısa sürede ün yaptı. Tarçınlı, güllü,portakallı, limonlu ve sakızlı akidelerle un ve pekmez yerine nişasta ve şeker kullanılarak yapılan lokumlar Hacı Bekir'in buluşuydu. Bu yıllarda Hacı Bekir ürünleri yavaş yavaş Avrupa'ya da yayılmaya başladı. Hacı Bekir'in ölümü (y. 1856-61) üzerine Bahçekapı'daki şekerci dükkânını oğlu Mehmed Muhiddin (ü. 19-20. yy) işletmeye başladı. Saray şekerci başılığı görevinide devralan Mehmed Muhiddin döneminde, kuruluş gelişmesini sürdürerek kendisini dış ülkelerde de kabul ettirdi. Hacıbekir şekerlemeleri bu dönemde Viyana Dünya Sergisi'nde (1873), Köln (1888) ve Brüksel (1897) uluslar arası fuarlarında altın ve gümüş madalyalar kazandı.

Ali Muhiddin Hacı bekir (d.1891, İstanbul -ö. 31 Aralık 1974, istanbul), babası Mehmed Muhiddin'den sonra kuruluşun gelişmesinde ve bugünkü duruma gelmesinde önemli rol oynadı. Onun yönetiminde Bahçekapı' daki iki mağazaya ek olarak Karaköy, Galata, Tepebaşı, Pangaltı, Çarşıkapı, Beyoğlu, Parmakkapı ve Kadıköy'de satış yerleri, ABD, Mısır, Fransa, Hollanda ve ingiltere'de şubeler açıldı. Mısır'da İskenderiye ve Kahire şubeleri açıldıktan sonra Ali Muhiddin Hacıbekir'e Osmanlı sarayı şekercibaşılığının yanı sıra Mısır Hıdivi'nce de şekercibaşılık unvanı verildi (1911). Bu dönemde kuruluş 1906 Tourcoing (Fransa) ve 1939 New York Dünya fuarlarında başarılar kazandı. Günümüzde Hacı Bekir Lokum ve Şekerli Mamuller A.Ş ve Ali Muhiddin Hacı Bekir Şekercilik Ticaret A.Ş. adlı iki şirket aracılığıyla etkinliklerini sürdüren kuruluşun Bahçekapı, Beyoğlu, Parmakkapı, Kadıköy ve Ankara'da satış mağazaları ve imalathaneleriyle İstanbul'da bir fabrikası vardır. Şirketlerin genel müdürlüğünü Ali Muhiddin Hacıbekir'in damadı Doğan Şahin yapmaktadır.

Tatlı yapımında Kastamonu mutfağı bir başka lezzet ile de ön plana çıkar. Çoğu kimsenin pişmaniye ile karıştırdığı ama aslında hem yapılış hem de lezzet yönünden ayrı bir yerde olan “çekme helva” Kastamonu’dan hediye olarak alınacakların başında gelir.
 

EXCEL FORMATINDA KASTAMONU EV YEMEKLERİ DOSYASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ

KAYNAKÇA
1- Beslenmenin Evrimi, Bilim ve Teknik Ek, Kasım 2004
2- Kastamonu Bakırcılığı, Doç.Dr. Oktay Belli Kültür ve Sanat(27) Kastamonu Özel Sayısı Shf:44
3- Kastamonu Ekmekleri Ahmet GÖKOĞLU, TED -1967 Shf:101-108
4- Kastamonu Çorbaları Ahmet GÖKOĞLU TED -1962
5- Kastamonu Yemekleri, Ahmet GÖKOĞLU, Yayınlanmamış etüd-1964(Milli Eğitim Bakanlığı Eski Eserler Genel Müdürlüğü 18.01.1959 gün ve 621-128 sayılı genelge üzerine)
6- Siz Hiç Kastamonu Mutfağından Yediniz mi? Nilhan ARAS Metro Gastro Haziran 2003 Sayı : 17 Sahife: 10- 20
7- Ana Britannica Cilt 14 Hacı Bekir Mad.
 

YÖRESEL YEMEKLERİMİZDEN TARİFLER

ETLİ EKMEK :
Malzemesi :
1 Kg. orta yağlı, iki kere çekilmiş dana kıyması, 2 Kg. un, iki büyük baş soğan, yarım demet maydanoz, 1 yumurta, karabiber, kimyon, tuz, 1 çay bardağı sıvı yağ.
Hazırlanışı :
Önce ekmeğin pişirileceği sac hazırlanır. Sacın üstü silinip altıda külle kaplanarak pişecek ekmeğin yanmaması sağlanır.
Etin hazırlanmasında, kıyılmış soğan, 1 yumurta, maydanoz ve baharatlar ve birazda su ilave edilerek macun kıvamında ekmek hamuruna sürülebilecek hale getirilir. Ekmeklik un, hamur teknesinde mayasız su ve tuz ile yoğrulur ve hamur haline getirilir. Hamur yaklaşık 30 cm. çapında yuvarlak bir biçimde ve 2-3 mm. kalınlığında açılır. Açılan bu hamurun yarısının içine daha önceden hazırlanan kıyma eklenir ve diğer yarısı ile bunun üzeri kapatılır. Hazırlanan bu ekmek sac üzerinde her iki tarafı da kızarıncaya kadar pişirilir ve servise sunulur. Arzu edilirse ekmeğin yanında, üryani hoşafı, pestil ezmesi, erik ekşisi, ayran gibi içeceklerde alınabilir.
Etli ekmeğin, patetesli, mantarlı, kesikli, yoğurtlu, cevizli, ıspanaklı gibi çeşitleri de yaygın olarak yapılır.

BANDUMA :
Malzemesi :
1 Kg.lık böreklik un, 150 gr. ceviz içi, yarım hindi, 50 gr. tereyağı, tuz.
Hazırlanışı :
İlk önce hindi pişirilerek suyu elde edilir. Sonra un su ve tuz ile yoğrulur. Bu hamur yufka haline getirilerek pişirilir. Ceviz içi ufalanarak bir tepsi içinde önceden kızartılmış tereyağı ile yağlanır. Pişirilen hamurlar yufka halinde iken rulo şeklinde kesilir ve hazırlanmış olan hindi suyuna bandırılarak bir tepsiye dizilir. Bu tepsideki hamurların üzerine hindi eti parçaları ve ufalanarak yağlanmış ceviz içi konur ve yine hindi suyu ilave edilerek ocakta altı kızarana kadar pişirilir. Ocaktan çıkınca eritilmiş tereyağı dökülerek servise hazır hale getirilir.

MIKLAMA :
Malzemesi :
½ kg.. orta yağlı kıyma, 3 adet soğan, 50 gr. yağ, 4 yumurta, yarım demet maydanoz, tuz.
Hazırlanışı :
Soğan iyice kavrulduktan sonra, kıyma, bu kavrulan soğanlar, maydanoz ve tuz ile birlikte yeniden kavrulur. Kavrulan bu kıymaya az su ilave edilerek kaynatılır ve pişen karışım bir sahana alınır. Üzerine yumurta kırılarak sahan hafif ateşte pişirilir. Pişen yumurtanın üzerine kızdırılmış tereyağı dökülür ve servise sunulur.
Mıklamanın ıspanaklı, etli, patatesli, mantarlı, çökelekli gibi çeşitleri yapılabilmektedir.

PAÇA :
Malzemesi :
½ kg. patates, 3 yumurta,50 gr. nişasta, 50 gr. yoğurt, bir baş sarımsak, 50 gr.tereyağı.
Hazırlanışı :
Patatesler önce bir kapta haşlanır, Daha sonra bu patatesler ezilerek ayrı bir kapta yumurta içine bir kaşık nişasta, yoğurt ve sarımsak eklenerek çırpılır. Bu karışım daha sonra patatesler ile birleştirilerek ağır ateşte pişirilir.Bu karışım piştikten sonra üzerinde kızdırılmış tereyağı gezdirilir. Pişirme ocakta olabileceği gibi yayvan bir kap içerisine alınarak fırında da pişirilip, paçanın altının ve üstünün kızarması sağlanabilir ve üzerine maydanoz yaprakları eklenerek servise hazır hale getirilir.
Yine paçanın da kıymalı, kelleli, pirinçli gibi çeşitleri mevcuttur.

EKŞİLİ PİLAV :
Malzemesi :
1 kg. siyez bulguru, ½ kg. yoğurt, 2 adet soğan, 1 demet nane, 1 demet dereotu, 1 demet maydanoz, ebegümeci, salça, karabiber, tuz.
Hazırlanışı :
İlk önce siyez bulguru haşlanır, haşlanmış olan bu bulgura ebegümeci ve yoğurt eklenerek kaynatılır ve karışım biraz koyulaşınca üzerine nane, maydanoz ve dereotu doğranılarak atılır. Ateşten alınıp biraz dinlendirilince kırmızı biber ve eritilmiş tereyağı ve eklenerek sulu bir pilav halinde servise alınır.

ALA PİLAV :
Malzemeler :
½ kg. ince bulgur, ½ kg. mercimek, 3 yumurta, 3 adet kuru soğan, 50 gr. teryağı ve tuz.
Hazırlanışı :
Önce bulgur haşlanır, biraz haşlandıktan sonra bulgurun içine mercimek katılır ve suyunu tamamen çekene kadar ocakta ağır ateşte tutulur.Ayrı bir kapta ince kıyılmış soğan tereyağına atılır ve iyice kavrulur. Bu yağ pişen pilavın üzerine dökülür ve servis, pilav biraz dinlendirildikten sonra yanına taze soğan eklenerek yapılır.

ÇEKME HELVA :
Malzemesi :
Kadayıflık özü olmayan un, şeker, yağ, limon tuzu ve su.
Hazırlanışı :
Önce helvanın meyanesi hazırlanır. Yağ bir kazanda eritilir ve içine un konur. Bir saat kadar hafif ateşte un ve yağ iyice karıştırılarak kavrulur, ve daha sonra bir sini içinde soğumaya alınır. Diğer yanda toz şeker, limon tuzu ve su, akide kıvamına gelene kadar ocakta kaynatılır. Kaynayan bu karışım mermer tezgah üzerine alınır. Burada 20-25 cm. genişliğinde, bir karış kalınlığında bir alan kaplayacak şekilde düzenlenir. Karışım hafif soğuduğunda elle uzatılarak simit gibi halka şekline getirilir ve bu işlem sonrasında karışımın şekli beyaz bir renk alır. Halka şeklindeki bu şeker meyanenin içinde bulunduğu sini içine yerleştirilir. Halka 4-6 kişi tarafından çekilerek meyane sinisinin büyüklüğüne ulaştırılır. Halka ikiye katlanarak yeniden çekilir. İşlem şeker meyaneyi içine çekip, tel tel olana kadar devam ettirilir. Akide kaybolup tel tel ayrılınca mermere alınıp soğumaya bırakılır. Ilık bir sıcaklığa kavuşunca elle sıkıştırılarak un haline getirilip tepsilere basılır ve üzerine baskı uygulanarak iyice sıkışması sağlanır. Sonra bıçakla kesilerek servise sunulur.

SİMİT TİRİDİ :
Malzemesi:
Kastamonu simidi, kemik suyu, sarımsak, yoğurt, kavrulmuş kıyma, tereyağı.
Hazırlanışı :
Kastamonu simidi diğer yörelerden farklı olarak, böreklik un ile mayalanıp yoğrulduktan sonra, hamur simit halkası haline getirilir ve 10 dakika bekletilir. Dinlenmiş hamur, içinde elma pekmezinin kaynadığı suda haşlanır. Daha sonra fırınlanarak hazır hale getirilir.
Simitler bir tabağa küçük parçalar halinde doğranır. Tencerede kaynatılmış olan kemik suyu bu simitlerin üzerine dökülür. Bunun üstüne sarımsaklı yoğurt ve onun üstüne de 6-7 saat süresince ağır ateşte kavrulmuş kıyma dökülür. En üste ise eritilmiş tereyağı dökülerek hazırlanmış olur.

PÜRYAN-KUYU KEBABI :
Hazırlanışı :
İlk önce tuğladan örülmüş 1- 1.5 metre derinliğinde ve ortalama 3 ila 5 koyun alabilecek çapta bir kuyu yapılır. Kuyunun duvarına çengeller asılır. Kuyu tabanına enkaz diye tabir edilen odunlar döşenerek ateş yakılır ve is çıkmayacak hale getirilir.
Yeni kesilmiş bir kuzu tamamen temizlenir ve bütün olarak kalacak şekilde boynundan kuyruk sokumuna kadar satırla ikiye ayrılarak közlerin üzerinde çengellere takılır. Bu arada közün üzerine bir boş tava konur. Bundaki amaç, pişecek olan kuzunun pişme sırasında çıkan yağlarının tava içinde toplanarak daha sonra yapılacak pilav için kullanılmasıdır. Kuyunun ağzı tahta bir kapakla kapatılır ve kuzunun kendi buharında pişebilmesi için çevresi tamamen çamur ile sıvanır. Yaklaşık iki saat piştikten sonra kuyudan çıkarılan kuzu parçalanır ve elle yenir.

OĞMAÇ ÇORBASI :
Malzemesi :
Un, 1 yumurta, su, tereyağı, yoğurt, nane, kırmızı pul biber.
Hazırlanışı :
Tencerede su kaynatılır. Ayrı bir kapta un küçük topaklar halinde elle ovularak kaynayan suya azar azar bırakılır. Top olmaması için sürekli karıştırılır. Pişme kıvamına gelince su içine yoğurt ilave edilir. Ateşten alındıktan sonra üzerinde eritilmiş tereyağı gezdirilir ve en son kırmızı pul biber ve nane eklenerek hazır hale getirilir.

KÖLE HAMURU :
Malzemesi :
Un, su, yağ, pekmez.
Hazırlanışı :
Bir tencerede kaynayan suya az az un bırakılır ve devamlı olarak karıştırılarak koyu bir kıvama gelmesi sağlanır. Sonra bu koyu hamur bir kaşık ile tepsiye dizilir. Üzerine kızdırılmış tereyağı döküldükten sonra pekmeze bandırılarak yenir. Tepsiye alındıktan sonra pekmez ya da tatlı bir madde dökülmeden sade bir şekilde yenebileceği gibi sarımsaklı yoğurtla da yenebilir.

CIRIK TATLISI :
Malzemesi :
Maya, 50 gr. nişasta, su, yağ, şeker, 1 yumurta.
Hazırlanışı :
Ekmek hamuru mayası bir yumurta ve bir kaşık nişasta ile katı bir kıvama gelene kadar çırpılır ve sonra mayalanması için bir kaba alınarak ağzı kapatılır. Mayalanma gerçekleştiğinde hamur el ile sıkılarak baş parmak ve şehadet parmağı üzerinden çıkan hamur kaşıkla alınarak bir tavada kızarmakta olan yağ içersinde hafifçe kızartılır ve yağı süzülerek alınır. Biraz dinlendikten sonra ağda yapılmış şerbet dökülerek yenir.

ÜRYANİ ERİĞİ HOŞAFI :
Hazırlanışı :
Üryani eriği sadece bölgemizde yetişen bir erik türüdür. Ağustos ayı başlarında olgunlaşan erikler dallarından toplandıktan sonra dış kabukları soyularak güneşte kurumaya bırakılırlar.
Üryani eriği hoşafı, pişirilmeden önce erikler yarım saat kadar orta sıcaklıktaki bir su içerisinde bekletilirler. Erikler yumuşadıktan sonra ayrı bir kaptaki suya şeker ile birlikte atılarak yarım saat kadar kaynatılır. Soğuduktan sonra içime hazır olan hoşaf, özellikle mide ve bağırsak sorunlarının giderilmesine karşı birebir etkili olmaktadır